Devlet doğum izninden sonra annelerin çocuklarıyla daha çok zaman geçirmeleri için yarım çalışma hakkı tanıyor.
Devlet, kadın çalışanların istihdamını sürdürmek için 2016 yılından bu yana ‘Yarım Çalışma Ödeneği’ uygulamasını sürdürüyor. Uygulamaya göre; SSK’lı çalışırken doğ um yapan kadınlar, analık izni sonrasında birinci doğumda 2 ay (15+15 gün), ikinci doğumda 4 ay, sonraki doğumlarda ise 6 ay süreyle yarım gün (part-time) çalışıp tam maaş alabiliyor. Engelli çocuğu olanlarda ise bu süre 12 ay olarak uygulanıyor. Çoğul gebelikte 30’ar gün ekleniyor.
BAŞVURU ŞARTLARI NELER?
Ödenekten yararlanabilmek için doğum ya da evlat edinmeden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olması ve haftalık çalışma süresinin yarısı kadar çalışma yapılması gerekiyor. Doğumdan sonra çocuğun hayatta olması da gerekiyor.
NE KADAR ÖDENİYOR?
Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, kişinin çalıştığı işte aldığı ücret ne olursa olsun, günlük asgari ücretin brüt tutarı kadar oluyor. Yani bu tutarı devlet ödüyor. Yarım çalışma ödeneği, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmuyor. Güncel asgari ücretin brüt tutarı 20 bin 2 lira. Bu da günlük 668 liraya denk geliyor.
BAŞVURU NEREYE VE NE ZAMAN YAPILMALI?
Yarım çalışma ödeneğinden yararlanmak için analık izninin yani 112 günlük sürenin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde en yakın İşkur şubesine ‘doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi’ ile başvuruda bulunmak gerekiyor. Başvuru, ‘iskur.gov.tr’ adresinden yapılabiliyor. Eşlerden biri çalışmıyorsa, çalışan eşe yarım gün çalışma izni verilmiyor.
HEM SAĞLIK HEM EMEKLİLİK
Yarım çalışma ödeneği alanlar genel sağlık sigortası kapsamında oluyor. Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenen günler için anneler adına genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yatırılıyor. Anneler adına ayrıca malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri yatırıldığı için ödenek alınan süre emeklilik yönünden dikkate alınıyor.
ASGARİ ÜCRETLİDE HESAP?
Asgari ücretle çalışan anneye devlet ilk çocukta, her ay 15 gün olmak üzere 2 ayda 30 günlük ödeme yapıyor. Bu da 20 bin 2 liraya denk geliyor. Anne çalıştığı işyerinde ise asgari ücretin net tutarının (17 bin 2 lira) yarsını yani 8 bin 501 lira alıyor. Böylece bu annenin eline devlet katkısıyla ayda 18 bin 502 lira geçiyor. Bir başka deyişle asgari ücretli anne, kendi maaşından fazla para almış oluyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “2016’da hayata geçen uygulama ile 2024 yılı Haziran ayı sonuna kadar toplam 204.6 milyon lira ödeme sağlandı” dedi.
KAYNAK: POSTA GAZETESİ